Voor kleine kinderen valt het niet mee om zich ergens mentaal op voor te bereiden. Zo ook voor mijn 3-jarige zoon die een eenvoudige medische ingreep moest krijgen: het onder narcose plaatsen van buisjes in zijn oren. Het samen maken van een fotoverhaal zorgde voor houvast.
Visualiseren
Om je ergens op voor te bereiden is visualisatie een goede methode. We hebben allemaal wel eens van te voren in onze gedachten een heel moeilijk gesprek of presentatie voorbereid. Misschien bedacht je waar je stond, wat je aanhad, welke stappen je achter elkaar zou gaan zetten. Ook in sport speelt visualisatie een rol. De website www.peak-experience.nl noemt de volgende resultaten:
- Techniek verbeteren: sporters die hun techniek zowel visualiseren als echt trainen gaan meer vooruit dan sporters die alleen echt trainen
- Tactische voorbereiding: de wedstrijd mentaal al ‘doornemen’ helpt je om sneller te reageren in de echte wedstrijd
- Emotioneel voorbereiden (’tunen’): door visualisatie kom je al in de juiste emotionele staat voor de wedstrijd
- Zelfvertrouwen vergroten: visualiseren van een goede wedstrijd kan je zelfvertrouwen vergroten
Russische onderzoekers vonden dat mentale visualisatie zelfs meer effect had dan extra fysieke training. Ze concludeerden zelf:
that mental images can act as a prelude to muscular impulses.
Zie hiervoor het Engelstalige Wikipedia-artikel over Creative visualization.
Zelf heb ik in een opleidingsconcept voor gedetineerden wel eens de vorm visualisatie gebruikt om mensen te laten nadenken over hun toekomst. Lerenden konden een beeldverhaal maken van een periode in de toekomst. Op die manier laat je mensen nadenken en bewust bepaalde scenario’s doorlopen. Eenvoudige afbeeldingen geven houvast.
Eigen fotoverhaal: “Midas gaat naar het ziekenhuis”
Het plaatsen van buisjes (zie uitleg op KNO-site) is een eenvoudige medische ingreep maar voor een 3-jarige jongen is het wel een spannende belevenis. Er bleek een aardig boekje te zijn om hem voor te bereiden maar dat was even niet leverbaar. Ook had ik in mijn eigen kinderboeken nog een Nijntje gevonden rondom het thema Ziekenhuis. Dit ging alleen over een zere keel.
De oplossing was om dan zelf maar iets te maken. Geen Nijntje maar Midas.
Met de brief met stappen van het ziekenhuis in de hand, de fotocamera en het fantastische programma Comic Life (voor Mac én PC) zijn we begonnen. Eerst besproken wat er ging gebeuren en waarom. Midas mocht uitkiezen wat hij meenam (knuffels, boekje, snoepje) en daar hebben we foto’s van gemaakt. Stap voor stap hebben we beelden gezocht bij activiteiten in het ziekenhuis. Sommige afbeeldingen hebben we gezocht op internet (van bijvoorbeeld mondkapjes voor de narcose) en hij mocht dan uitkiezen welke we gingen gebruiken. Als laatste hebben we de teksten erbij gezet en hebben we het verhaal doorgelezen. Op de ochtend van de ingreep hebben we het geprinte exemplaar doorgekeken. Dit visuele stappenplan heeft hij ook meegenomen naar het ziekenhuis.
Conclusie
Het zelf maken van zo’n verhaal is voor zo’n kleine jongen een tastbare en begrijpelijke manier om zich voor te bereiden op zo’n spannende gebeurtenis. Ik had het idee dat hij hierdoor wat meer grip kreeg op het geheel. Je kunt zo samen de stappen in de toekomst benoemen, visualiseren en bespreken. Maakt het inzichtelijk. Het was eenvoudig en relatief snel te maken. De ingreep zelf ging overigens goed en Midas hoort weer als de beste!
Wat denken jullie; kun je dit soort verhalen/scenario’s ook inzetten op school of in je organisatie? Misschien om docenten voor te bereiden op een aankomende innovatieve verandering, of afdelingen bezig te laten zijn met op handen zijnde reorganisatie? Of om iemand zijn persoonlijke groeipad visueel en mentaal te laten verkennen?
De pagina’s heb ik hieronder in een filmpje bijeen gezet (klik op de play-knop en de volgende pagina verschijnt na een korte wachttijd):
Prachtig Marcel; hier word ik erg blij van. Fantastisch hoe je je zoon hierop hebt voorbereid.
En ik geloof zeker dat je iets dergelijks systematisch in kunt zetten – sterker nog, ik ben daar zelf ook over na aan’t denken. Zoals je misschien weet fotografeer ik ook en verder werk ik met De Creatiespiraal. En hier geldt visualiseren (verbeelden) als één van de twaalf stappen die je moet doorlopen tijdens een creatieproces. (de stap erna is inderdaad: geloven/vertrouwen) Als je hier eens een boom over wilt opzetten houd ik me aanbevolen.
Groet van Donna
Hoi Donna,
Dank je wel voor je reactie! Leuk om je enthousiasme te proeven! Dat je fotografeerde wist ik al en ook de Creatiespiraal ken ik (al is mijn kennis wel wat verouderd).
Volgens mij is de methodiek in meerdere situaties te gebruiken, ook in zakelijke context. Als er een concrete boom is die we kunnen opzetten vind ik dat zeker leuk om te doen. Laat maar weten als je iets voor ogen hebt (mijn beeld is nog onvolledig).
Hartelijke groeten, Marcel
Hai Marcel,
Via twitter had ik al een reply gestuurd, maar bij deze nog even een toevoeging op je blog (die me erg aanspreekt vanwege geregelde ziekenhuis opnames van mijn zoon). De site Pixton http://pixton.com/nl bied je de mogelijkheid om online strips te maken, die je ook op die manier zou kunnen gebruiken. Je kunt characters kiezen, en alles wat er eigenlijk bij een strip komt kijken, tekstballonnen, attributen, etc. Leuk erbij is dat andermans strips vertaald worden (niet altijd even goed, maar toch grappig).
Op die manier heb je de mogelijkheid om feitelijk iedere situatie in een aantal beelden samen te vatten of te verduidelijken.
We zijn zelf een tijdje geleden bezig geweest met plannen om een ‘verhaal’omgeving te ontwikkelen waarmee kinderen de mogelijkheid hebben om een verhaal te verzinnen aan de hand van een willekeurig gegenereerde strip. Zodoende zou je ook kinderen de mogelijkheid kunnen geven om ze te laten vertellen over hun ideeën, belevenis en verwachtingen van een ziekenhuis opname om op die manier te achterhalen op welke manier ze bijvoorbeeld problemen verwachten of steun willen hebben…
Hoi Douwe,
Dank je wel voor je uitgebreide en mooie reactie! Pixton is zeker een aanbeveling waard. Dank voor de tip. Op een eerder moment heb ik Pixton ook al gebruikt en kort besproken. Hierover en over andere alternatieven vind je nog iets in een eerdere post van mij: https://www.leerbeleving.nl/2008/02/21/leren-met-stripverhalen/
Het vertalen is overigens wel erg grappig. Ik kan me niet herinneren dat dat een jaar geleden ook al kon met Pixton. Ook de Nederlandse interface spreekt aan!
Zijn de ideeën rondom de verhaalomgeving van De Roode Kikker nog verder uitgewerkt? Ik denk dat deze aanpak eenvoudig maar zinvol is. En juist het personaliseren is erg belangrijk. Het moet het verhaal van die persoon worden.
Hartelijke groeten, Marcel
Geweldig. Dit zijn van die ideeen waar je wat aan hebt. Ik ga dit zeker gebruiken om mijn kinderen op lastige dingen voor te bereiden.
Dank!
Hallo Jacco,
Dank je wel voor je reactie! Op je site zag ik dat jij ook in je trainingen en coaching zintuiglijk te werk gaat. Ook de Creatiespiraal (zie reactie van Donna) kwam voorbij. Goed als deze vorm bruikbaar voor je is.
Voor mijn lezers: de blog van Jacco was nieuw voor mij maar zeker de moeite waard! Zie http://jvanderpol.tumblr.com/
Hartelijke groeten, Marcel
Leuke reactie van Lex (@lexhupe, http://twitter.com/lexhupe) via Twitter:
@marceldeleeuwe @soy_donna dit is mijn droom, om dergelijke verhalen te maken! Klasse Marcel!
Geweldig Marcel, allereerst fijn dat Midas het allemaal goed doorstaan heeft en ten tweede is het een hardstikke leuke en nuttige manier van e-learning. Ik hou dit in mijn achterhoofd als potentiele oplossing bij toekomstige leervragen.
Hoi Nathalie,
Dank je voor je reactie! Fijn dat je dit een bruikbare vorm vindt. Binnen Stoas ga ik de fotoverhaal techniek overigens ook gebruiken om een dag vast te leggen (inhoudelijke sessie met verschillende relaties). Zo krijg je weer eens een andersoortig verslag dan de standaard documenten. Kijken hoe dat valt.
Hartelijke groeten, Marcel
Hallo Marcel,
Je doet er goed aan om je zoon op zo’n manier voor te bereiden. Toen mijn zoontje anderhalf was, gingen we verhuizen en vlak daarna zou hij een zusje krijgen. We hebben toen ook een boekje gemaakt met foto’s van hem- en onszelf erin waarin we de verhuizing en geboorte al vertelden en lieten zien.
Leuk detail daarin is, dat hij zelf in het boek zowel zichzelf als de nieuwe baby ‘speelde’. Wij maakten overigens gewoon gebruik van foto’s die we al van hem hadden.
Maar werken doet zoiets zeker. Daar ben ik van overtuigd.
Hoi Remko,
Wat een goed idee om hem zo voor te bereiden op de gezinsuitbreiding en jullie verhuizing. Leuk om hem beide rollen te laten ‘spelen’ en het lijkt me ook voldoende om al bestaande foto’s te pakken. In ons geval was het zinvol om foto’s te maken van de dingen die hij echt mee ging nemen.
Overigens heb ik nu in het ziekenhuis ook foto’s gemaakt. Het bleek dat de procedures toch wat afwijkend waren en het is erg waarschijnlijk dat de ingreep nog wordt herhaald. Dus dat fotomateriaal ligt al klaar 😉
Dank je voor het delen van je voorbeeld!
Hartelijke groeten, Marcel
Marcel, top! Ik kan me ook voorstellen dat leerlingen zelf op deze manier hun stageplek in kaart brengen. Hoewel je ook veel kunt doen wat dat betreft met een Flip. Of leerlingen eigen verhalen laten maken, over eigen ervaringen.
Hoi Wilfred,
Dank voor je reactie! Stageplek in kaart brengen vind ik ook een mooie toepassing. Je werpt met je Flip wel een goeie vraag op: wanneer zou je video gebruiken en wanneer zoiets als een fotoverhaal?
Het zou wel eens kunnen zijn dat je met een fotoverhaal sneller gedwongen worden om goed tijdens het maken over de structuur en de stappen na te denken. Risico van een Flip/Kodak Zi8/Vado is dat je gewoon het ding aanzet en amper waarneemt wat je opneemt. Hoewel je natuurlijk ook wel heel gestructureerd aan een video-opdracht kunt werken.
Iets om over na te denken, bedankt!
Hartelijke groeten, Marcel
Kijk goede vorm, didactisch allemaal goed onderbouwd en leerzaam natuurlijk maar vooral een goed verhaal doet wonderen 🙂 Superstrip! ben benieuwd naar deel 2 🙂 Groeten aan Midas, dapper van hem!
Ha Job,
Dank je voor je reactie! Misschien moeten we gaan denken aan een serie stripverhalen. Die krijgt hij dan als ‘ie 18 wordt. 🙂
Hartelijke groeten, Marcel
Misschien moet je er inderdaad een mooi stripverhaal van maken. dat visualiseert het verhaal heel mooi. Ook afbeeldingen plaatjes kunnen goed helpen. Besef hierbij dat datavisualistie wel een echt vak is, dus dat het moeillijker is dan het lijkt
Hoi Michael,
Volgens mij heb ik afbeeldingen en plaatjes al gebruikt?! En ik begrijp en besef dat datavisualisatie echt een vak is. Ik zie mezelf in dit voorbeeld dan ook niet als data-analist of grafisch vormgever maar puur als bezorgde ouder met een voorliefde voor storytelling en visualisatie. 😉
Hartelijke groeten, Marcel
Goed idee om door middel van visualisatie een kind ergens op voor te bereiden. Ik denk dat je dit ook goed kunt inzetten op scholen. Beelden blijven langer hangen dan teksten of verhalen, dus goed ter ondersteuning van het lesmateriaal. Voor docenten zelf weet ik niet zeker of dit gaat werken, misschien denken ze dan dat ze worden ondergeschat… Dat er beeldmateriaal moet worden gebruikt, omdat ze het anders niet zullen snappen.
Hoi Merel,
Je hebt denk ik gelijk dat je dit op scholen ook kunt gebruiken. Bijvoorbeeld ter voorbereiding op een stage. Dat kan overigens ook best zijn met een podcast, vodcast of een andere vorm. Maar ook bij andere groepen die wat moeite hebben met plannen en in de toekomst denken kan deze techniek waardevol zijn. Je kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan gedetineerden (heb ik een project bij gedaan waarbij digital storytelling een waardevolle vorm was) of mensen die met een verslaving zitten.
Maar ook bij een organisatieverandering zou je het middels visualisatie kunnen concretiseren.
Je raakt wel een heel goed punt dat de perceptie van mensen kan zijn dat ze onderschat worden. geschreven tekst wordt soms wel serieus genomen terwijl visuele uitwerking als infantiel wordt gezien. Belangrijk punt om mee te nemen en er aan te denken als je dit soort werkvormen inzet.
Hartelijke groeten, Marcel
Ook ik ben erg voor het visualiseren van lesmateriaal. Kinderen zullen er veel meer van opsteken. Ik merk ook bij mijzelf dat een foto langer blijft hangen dan een heel verhaal. Dit is ook bewezen dacht ik.
Hoi Meike,
Er is redelijk veel bewezen hoewel het wel erg van het leerdoel, de situatie en de doelgroep afhangt. Meer kun je hier over lezen in een blogpost van me waarin een verwijzing staat naar een prima online encyclopedie rondom multimedia: https://www.leerbeleving.nl/2009/07/23/effect-van-multimedia-in-verhalen/
Verder is er een fantastisch boek (gebaseerd op onderzoek) dat praktische handvatten geeft over de keuze van multimediavorm binnen leren: http://www.bol.com/nl/p/engelse-boeken/e-learning-and-the-science-of-instruction/1001004005564436/index.html
Hartelijke groeten, Marcel
Ik denk dus juist dat tekst het best wordt opgenomen. Dat staat zwart op wit. Een visualisatie kan toch op verschillende manieren worden opgevat. Dus ik ben niet voor visualisatie.
Hoi Dave,
Maar is het niet zo dat ook tekst (net als afbeeldingen) multi interpretabel kan zijn? Ook tekst kan onduidelijke boodschappen afgeven die door mensen met verschillende voorkennis, culturele achtergrond en ervaring op een verschillende manier worden opgepakt.
Audio, afbeeldingen, geschreven tekst en video hebben allemaal hun voor- en nadelen en zijn niet per definitie beter of leveren niet meer duidelijkheid en leerwinst op.
Een prima boek hierover vind je op http://www.bol.com/nl/p/engelse-boeken/e-learning-and-the-science-of-instruction/1001004005564436/index.html van Clark & Mayer (‘E-Learning and the Science of Instruction; Proven Guidelines for Consumers and Designers of Multimedia Learning’).
Hartelijke groeten, Marcel
afbeeldingen he, visualiseren.. werkt altijd!
Hoi Piet,
Steeds meer begin ik visualisaties te waarderen: bied een prima hoger leerrendement mits goed ingezet natuurlijk.
Hartelijke groeten, Marcel