Steeds meer aandacht gaat uit naar mediawijsheid. Een goede zaak denk ik. Het is belangrijk om onze kinderen te leren hoe met media om te gaan en te interpreteren. Ik geloof hier veel meer in dan filters of harde waarschuwingen en straf.
Er zijn al vele gratis initiatieven die lessen of lesmateriaal aanbieden voor kinderen. Eerder schreef ik over een initiatief van o.a. De Waag die een mooie educatieve game aanbieden om kinderen mediawijs te maken. Ook organisaties zoals SLO heeft prima materiaal ontwikkeld, zie mijn eerdere post. Nu heeft Kennisnet met anderen een portal gestart: www.medialessen.nl.
Het mooie aan deze portal is dat het veel bestaande bronnen op een overzichtelijke manier samenbrengt. In het colofon staat het volgende:
Medialessen.nl is een initiatief van stichting Kennisnet, stichting Mijn Kind Online en de Vereniging Openbare Bibliotheken. Op deze site voor het primair en voortgezet onderwijs worden bestaande medialessen op één plek verzameld. Er zijn medialessen te vinden van professionale organisaties maar ook van leraren zelf.
Prima overzicht
Zelf verloor ik een beetje het overzicht uit het oog. Heel fijn dat Kennisnet de taak op zich heeft genomen om het een en ander te inventariseren. Goed dat ze hierbij ook goed materiaal van docenten en leerkrachten hebben opgenomen. Bij elk materiaal is direct inzichtelijk wat het doel is, voor welke doelgroep het gemaakt is, wat de studieduur is en wat de benodigde materialen zijn. Het materiaal is vaak te downloaden en direct te gebruiken.
Niet enkel bronnen verzameld
Hoewel het al handig is om alle leermaterialen op een gestructureerde wijze aan te bieden heeft Kennisnet (en de andere twee organisaties) nog meer waardevolle zaken toegevoegd.
Zo is er:
- een Toolbox met bruikbare interviews en filmpjes;
- een set aan didactische tips om de materialen te gebruiken;
- uitleg over de mediawijsheid.
Iedereen wordt uitgenodigd om eigen lessen over mediawijsheid te mailen.
Conclusie
Een prima site die niet alleen extra waarde creëert door een goede structurering van het rijke lesmateriaal rondom mediawijsheid maar ook door aanvullende informatie en tips te geven. De site zou nog beter kunnen worden als er uitgebreider gezocht en gefilterd kan worden en wat mij betreft zou een waarderingssysteem van gebruikers ook een welkome aanvulling zijn. Ik zie graag wat andere gebruikers vinden van het aangeboden materiaal.
De samenwerking tussen stichting Kennisnet, stichting Mijn Kind Online en de Vereniging Openbare Bibliotheken heeft geleid tot een prachtige en erg bruikbare site voor docenten uit het primair en voortgezet onderwijs.
Ik ben vanuit mijn opleiding betrokken bij mediaeducatie in het onderwijs en het Expertisecentrum Mediawijsheid. Zo wil ik komende maanden een medialeerlijn aan een vo-school gaan uitbreiden. Ik kende deze website wel, maar nog niet grondig bekeken. Prettig om je samenvatting dan te lezen, want blijkbaar zitter er meer dingen bij dan ik dacht.
De grote initiatieven ken ik wel. Ik zie echter een bepaalde trend in het hele mediaeducatie-verhaal. Veelal zijn de meeste initiatieven gebaseerd op het kunnen interpreteren van beelden. Dat is prima…, maar media is veel meer dan dat tegenwoordig. Het is meer dan enkel maar informatie kunnen interpreten die volgens een achterhaald zender-ontvanger-model worden verspreid.
Lessen die gaan over internet gaan in de meeste gevallen enkel maar over veiligheid en gevaar. Over het waarschuwen van de gevaren van internet en wat je vooral niet moet doen. Dat is prima, dat moet ook onderdeel zijn van mediawijsheid, maar wederom… het is nog zo beperkt en oppervlakkig. Bijna nergens wordt behandeld hoe je het ook ten goede kan gebruiken. Sterker nog.. media die jongeren vrijwel wel gebruiken worden zo vaak verboden op scholen. Denk maar aan verboden op youtube, wikipedia social networking, en mobieltjes op scholen. Willem Karssenberg kan je er nu wel alles over vertellen.
Ik vind de huidige initiatieven zeker een onderdeel vormen van mediaeducatie, maar we zijn er nog lang niet. Als het hier bij blijft slaan we de plank volledig mis, omdat we de nieuwere media(trends) vrijwel onvolledig tot niet uitlichten. Mediaeducatie moet niet enkel gaan over informatie en beelden interpreten, maar ook vooral hoe je te bewegen in een gemedialiseerde samenleving en virtuele werelden (in zijn ruime begrip, dus niet enkel Second Life en dergelijke) volgens het read-write-model van tegenwoordig. Media gaan steeds meer een grote rol spelen op een hele nieuwe manier. Het was zeker een grote factor bij de afgelopen verkiezingen in Amerika. Barack Obama gebruikt media op een hele andere manier. Daarnaast zijn jongeren nu ook zelf mediaproducenten in een 24/7 informatiesamenleving. En media zijn dan meer dan enkel filmpjes maken of een website beoordelen op betrouwbaarheid.
Tenslotte denk ik dat je met jongeren meer een dialoog moet aangaan dan dat een oudere generatie gaat bepalen wat goed en slecht is. Dit heeft voornamelijk met de generatie-kloof te maken. Niet dat jongeren altijd gelijk hebben over media, maar men zou eens meer moeten luisteren waarom jongeren op de manier met media omgaan zoals ze dat doen. Er heerst nog vaak te veel onbegrip vanuit de mensen die de jongeren mediawijs zouden moeten maken.
Over je andere post; filters alleen zou nooit genoeg zijn. Tevens vind ik dat ook geen pedagogische verantwoorde oplossing. Je sluit kinderen immers ook niet altijd op in een kelder, vanwege mogelijke ongelukken op straat.
Als ik het mis heb, laat me het dan gerust horen. Dit is echter wat ik nu voornamelijk zie gebeuren aan de opkomende initiatieven. Ik zou ook graag willen zien dat de mediawereld meer inbreng gaat geven. En dan bedoel ik niet alleen Hilversum, maar ook bv de sociale media hoek en de gameindustrie. Meer samenwerking vanuit deze branche met het onderwijs kan een veel betere mediaeducatie opzetten.
Bedankt voor je samenvatting over deze site. Mooi om te lezen dat je hier over blogt.
Beste Jeroen,
Erg veel dank voor je uitgebreide reactie! Ik denk dat je een belangrijk punt te pakken hebt en dat de vormen en materialen die we nu inzetten om kinderen mediawijs te maken nog maar het begin zijn.
De door jou geconstateerde veranderingen zijn zeker waar. Volgens mij is het grootste probleem dat ons beeld van media en de invloed op ons en op onze kinderen nog niet uitgekristalliseerd is. Dit resulteert in materialen die een goede poging wagen maar tegelijktijd ook nog aan het duiden zijn.
Prikkelend stel je dat we met jongeren de dialoog moeten aangaan. Het is inderdaad verleidelijk om het maar te verzinnen en ontwikkelen voor de doelgroep zonder dat we de doelgroep inschakelen. Niet dat zij alle (media)wijsheid in pacht heeft maar dat heeft de gemiddelde ontwikkelaar ook niet.
Misschien biedt dit laatste inzicht aanknopingspunten voor écht goed lesmateriaal over mediawijsheid: kunnen we leerlingen/studenten niet zelf lesmateriaal laten ontwikkelen over mediawijsheid? Het is namelijk geen harde inhoud en de zoektocht zou veel kennis en inzichten opleveren. Niet voorgekauwde lesstof bekijken maar zelf de kennis construeren en delen? Natuurlijk ondersteund met goede informatie.
Misschien moeten we daarover nog eens verder denken?
Hartelijke groeten,
Marcel
Geen probleem hoor. 🙂 Het klopt inderdaad dat er heel veel nog niet uitgekristalliseerd is. Mediawijsheid is een containerbegrip. Daar is niks mis mee, maar het blijft dan nog wel steeds onduidelijk was het precies is. Iedereen kan er iets anders onder verstaan en dan met de hype meeliften. En ik durf vrijwel met zekerheid te zeggen dat de jeugd iets totaal anders verstaat onder “wijs met media” dan de “oudere” generaties. Ik denk dat het dan geen kwijt kan om je af te vragen wanneer je mediawijs bent, als die vraag überhaupt te beantwoorden valt. Een van de problemen is inderdaad dat de generatie die jongeren met media moet opvoeden, zelf ook niet altijd mediawijs is. Ze zijn immers niet opgegroeid in een dergelijke maatschappij. Niet zo gek dat er dan ook allerlei initiatieven ontstaan op het gebied van mediawijsheid en opvoeden met media, sommigen heel slecht.. anderen weer goed.
Over je laatste alinea; ik ben zelf een voorstander van learning by doing. Kinderen zelf laten ervaren hoe media werken. Dat leerlingen/studenten dan een rol krijgen bij de invulling van een aantal dingen, lijkt me dan ook een goede zaak. Naar mijn idee gaat het dan vooral om het creëren van een leerzame omgeving en niet voorgekauwde opdrachten.
Daar kunnen we inderdaad nog wel verder over denken. Lijkt me een prima plan. 🙂
Een groot deel van ‘gevaren van internet’ hebben niks te maken met internet,
maar met onbekendheid met publiceren
en de gevolgen ervan niet kunnen overzien.
Ik denk dat kinderen moeten leren publiceren
en daarnaast leren internet te gebruiken om te leren,
informatie te vinden en te verbinden.
Leren hoe het WEL moet vergt meer tijd
dan een lessenserie over wat er mis kan gaan.
@ Jeroen,
Is er geen onderzoek gedaan naar het antwoord van jongeren op de vraag wat mediawijs nu eigenlijk is? Wel denk ik dat soms mensen (dus ook jongeren en kinderen) de eigen kennis en vaardigheden niet juist kunnen inschatten. Mijn ervaring is dat met name op het gebied van ICT mensen moeite hebben om zichzelf ‘in te schalen’. Ze bekijken de eigen competenties te rooskleurig of schatten zich juist erg laag in. Dit gaat dan met name over echte vaardigheden (bv of je goed en uitgebreid kunt zoeken). Ik ben benieuwd hoe dit zit rondom de attitude. Wordt dat wat beter ingeschat?
We zien elkaar in ieder geval bij de TeachMeet van Fons dus dan praten we even bij, OK? Ik kijk uit naar je nanopresentatie!
Hartelijke groeten, Marcel
@ Elke,
Volgens mij heb je gelijk als je stelt dat leren hoe het wel moet, meer tijd vergt. Maar dat is waarschijnlijk goed geinvesteerde tijd.
Overigens mogen we volgens mij over dit aspect ook meer aandacht besteden op de pabo’s, ik heb de indruk dat op sommige pabo’s redelijk weinig op het gebied van ICT & leren gebeurt. Tot voor kort lag er nog veel nadruk op technische en functionele instructie bv aan de hand van ECDL.
Hartelijke groeten, Marcel
Wat een toeval!
Ik ben een studiegenoot van Jeroen en ben ook betrokken bij de term ‘mediawijsheid’ in het basisonderwijs.
Mijn project in het kort:
Een paar lessen van medialessen.nl wil ik door pabo-studenten laten uitvoeren in groep 6, 7 of 8. Tevens wil ik ook onderzoeken of de lessen aansluiten bij de leerlingen, worden ze mediawijzer?
Ik wil mijn project afsluiten met een film en/of artikel met de onderzoeksresultaten, de ervaring en praktijkvoorbeelden van de studenten.
Daarmee hoop ik aan te sluiten bij wat je schreef in je conclusie. Dit was ook mijn gedachte.
Momenteel werk ik aan mediawijsheidcompetenties voor leerkrachten, in samenwerking met Kennisnet. De studenten die deelnemen aan mijn project wil ik hiermee ‘inschalen’.
En ook ik ben fan van constructivisme!
Hoi Carola,
Wat leuk dat jij ook al zo actief bent rondom het thema mediawijsheid. Wel een interessant gebied denk ik. Ga je dit als afstudeeropdracht doen of is het een project tussendoor?
Laat maar weten als ik je nog ergens mee kan helpen en ik zou het leuk vinden om over je resultaten te schrijven op dit blog en als eventueel op e-learning.nl.
Succes en hartelijke groeten, Marcel
@ Marcel
Het is een eenjarige masteropleiding en dit project is de kern.
Als ik interessante dingen te melden heb, dan laat ik het je weten.
Ik zit nog in een opstartfase. Dat houdt in dat ik op zoek ben naar
vier enthousiaste 3e of 4e jaars pabo-studenten.
In maart en april wil ik implementeren.
Groetjes Carola