In het supergoede boek ‘Presentation Zen’ stond de gouden tip om een presentatieprogramma als PowerPoint pas op te starten als je de hele presentatie al op papier had ontworpen. Deze gouden regel geldt ook voor een goed e-Learning ontwerp: start op papier!
Een ontwerp is meer dan knopjes klikken
De neiging is sterk om bij het ontwikkelen van e-Learning direct een tool op te starten. Een auteursomgeving als Lectora of Storyline als je een webbased training wil maken, een leeromgeving als aNewSpring of N@tschool of blogging software zoals WordPress.
De tools worden steeds gebruiksvriendelijker, krachtiger en verleiden om direct met ontwikkelen te beginnen. Dit levert vaak een verschrikkelijk resultaat op. Het ontwerp is nog steeds de basis van een goede e-Learning leerervaring. Nu hoeft er niet direct een ISD-model zoals ADDIE gebruikt te worden maar de tijd nemen om een krachtig ontwerp te maken dat meer rendement oplevert én kosten bespaart in latere fases is essentieel.
Start met papier
Om niet direct de software op te starten maar eerst goed na te denken over het ontwerp is het handig om eerst op papier elementen van het ontwerp uit te werken. Twee voorbeelden die volgens mij goed werken:
- Een ontwerp voor een cursus maken met de Moodle Cursus Ontwerp Model van Avetica.
- Een ontwerp maken voor een Coachingstraject in de SBO Opleiding Onderwijskundig e-Learning Ontwerper.
1. Ontwerpen met het Moodle Cursus Ontwerp Model
Avetica is een dienstverlener op het gebied van Moodle. Ze hebben een methodiek bestaande uit een set kaartjes uitgebracht onder Creative Commons licentie waarmee je op papier eerst een ontwerp maakt. Er zijn verschillende soorten kaartjes met verschillende kleuren. Hieronder is de indeling verbeeld.
De ontwerper gaat met nog een uitgebreide instructie met een interne klant in gesprek om zo de wensen en eisen helder te krijgen. De kaartjes worden uitgeknipt, ingevuld en worden gestructureerd. Op papier is het eenvoudig om het ontwerp aan te passen of om de volgorde te veranderen. Door de kleuren wordt het direct inzichtelijk als er een eenzijdig ontwerp is gemaakt.
Via ‘Pay with a Tweet’ is het materiaal te downloaden.
2. Ontwerp een leertraject ‘coaching’
Bij de Opleiding Onderwijskundig e-Learning Ontwerper van SBO ben ik al jaren hoofddocent. Tijdens de eerste dag is Jeroen Krouwels van PAT Learning Solutions een gewaardeerde gastdocent en hij neemt de deelnemers mee in een ontwerptraject. In groepjes gaan mensen aan de slag om met behulp van papieren materialen in een paar uur een ontwerp te maken voor een leertraject ‘coaching’. Met scharen, stiften, plakband maar vooral met de nodige energie en creativiteit werken de groepen zich door de opdracht heen. Geen afleidende vastlopers, geen focus op de kleur van een template, geen batterijen die op zijn. Er worden fantastische resultaten bereikt zonder dat we worden afgeleid. Jeroen doet dit soort sessies ook met klanten, daarvoor zijn de papieren hulpmiddelen ook ontwikkeld.
Een impressie van deze ambachtelijke ontwerpsessie:
Pak dus vaker pen, papier en scharen bij het ontwerpen van e-Learning en denk vrij zonder beeldscherm!
Dag Marcel,
Wat jij beschrijft is mij precies overkomen. Momenteel ben ik voor mij opleiding opleidingskunde een blended introductieprogramma aan het ontwikkelen voor een instelling. Na het functioneel ontwerp ben ik direct de e-learning gaan ontwikkelen in Moodle. Toen ik tussentijds de e-learningmodule aan de opdrachtgever liet zien kwam dit niet overeen met de verwachtingen en de behoefte van de opdrachtgever. Na een goed gesprek toch aan een storyboard in PowerPoint begonnen, maar na het lezen van jouw blog stop ik daar ook maar even mee. Eerst maar even een papieren versie maken aan de hand van het Moodle Cursus ontwerp Model van Avetica.
Bedankt voor de handige tips.
Hartelijke groet,
Jochem
Hoi Jochem,
Fijn om te horen dat het herkenbaar was. Het is (merk ik) ook best moeilijk om zoiets als e-Learning duidelijk te maken in een gesprek. Veel opdrachtgevers vinden het allemaal erg abstract en kunnen het ontwerp pas echt snappen op het moment dat het gerealiseerd is.
Op papier lukt het veel beter om het ontwerp te bespreken en ter plekke aan te passen.
Veel succes met je ontwerp, ik hoop dat je nu op één lijn zit.
Hartelijke groeten,
Marcel
In het overzicht van het Moodle Cursus Ontwerp Model staan vooral voorbeelden van bronnen en activiteiten van een oudere versie van Moodle. Door te klikken op onderstaande link kom je op een leidraad voor trainers, ontwikkeld door Bright Alley, voor het gebruik van verschillende bronnen en activiteiten van Moodle 2.0. Handig ter ondersteuning van het Moodle Cursus Ontwerp Model.
http://www.moodlefacts.nl/wp-content/uploads/2012/06/Moodle2_leidraad.pdf
Hoi Jochem,
Dank je wel Jochem voor deze goede tip. Overigens is dit goede document niet door Bright Alley gemaakt maar door Joyce Seitzinger (@catspyjamasnz). Het is voor mij niet duidelijk of Bright Alley misschien de vertaling heeft gedaan. Staat niet echt erbij vermeld.
Hartelijke groeten,
Marcel
Ha Jochem en Marcel,
Joyce Seitzinger is de maker van het document en heeft het onder Creative Commons beschikbaar gesteld. Bij Bright Alley hebben we de Engelstalige versie vertaald naar een Nederlandse. Er staan op de site van Joyce nog verschillende andere versies: http://www.cats-pyjamas.net/2012/02/moodle-tool-guide-a-cool-dozen/
Hoi Job,
Dank je wel voor je reactie! En voor het vertalen natuurlijk!
Hartelijke groeten,
Marcel
Helemaal gelijk heb je Marcel, ik denk dat elke goede opleiding op papier zou moeten beginnen.
De opleiding Toegepaste Onderwijskunde wordt niet voor niets door studenten van andere richtingen smalend de ‘knip en plak’ opleiding genoemd, omdat ze ons steeds maar met scharen, stiften, lijm en papier bezig zagen 🙂
Hoi Marijn,
Dank je wel voor je reactie! Ik ben blij dat je ook het nut hiervan inziet. Bij mij is het al begonnen bij de Pabo. Ik denk dat we wel die creativiteit is die we heel erg nodig hebben binnen e-Learning.
Houd dus vol met knippen en lijmen!
Hartelijke groeten, Marcel
[…] Lees meer over bovenstaande voorbeelden in het blog van Hoofddocent Marcel de Leeuwe. […]