De meeste mensen gebruiken wel eens een schermafbeelding om iets uit te leggen. Zo’n ‘screenshot’ kun je eenvoudig maken door in Windows 
PRINTSCREEN te gebruiken. Of CTRL+PRINTSCREEN. Sommigen gaan dan vervolgens in een grafisch programma zoals PhotoShop of zelfs Paint de schermafdruk wat bijsnijden of wat pijlen toevoegen. Bij de Mac is er standaard een programma aan boord met de naam Schermafbeelding waarmee je hetzelfde kunt doen.
Zo’n schermafdruk is bijvoorbeeld handig als je leermateriaal ontwikkelt voor het gebruiken van een webservice of applicatie en soms is het handiger, goedkoper en sneller om afbeeldingen te gebruiken in plaats van filmpjes.
Waarom een aparte applicatie?
De reden om niet de standaardopties te gebruiken is dat het nogal een gedoe is om eerst een screenshot te maken en daarna het apart te gaan bewerken. Een speciaal programma doet alles sneller en beter. Zeker als je vaker schermafbeeldingen maakt, win je hier veel mee.
Er zijn voldoende applicaties die je helpen bij 3 dingen:
- Maken van de screenshot
Je kunt eenvoudig het hele scherm pakken, een deel direct uitsnijden of zelfs een object (bijvoorbeeld een knop) selecteren. - Bewerken van de screenshot
Je kunt vele verschillende efecten en objecten toevoegen nadat de screenshot is genomen. Teksten, pijlen, schaduw, rafelrandjes zijn eenvoudig toe te voegen. - Beheren van de screenshots
Je kunt op verschillende wijze de screenshots ordenen, indelen en doorzoeken. Vaak kun je ook nog eenvoudig de screenshots delen door het sturen van een mail of het direct plaatsen op een site.
Screencapturing binnen FireFox
De meeste programma’s download je naar je PC of Mac maar als je FireFox gebruikt is er een fantastische add-on: Talon van Aviary. Dit is een gratis add-on die in combinatie met twee (2!) verschillende webbased editors ontzettend veel mogelijkheden biedt. Je kunt via een knop of een menu een deel van het scherm capturen of het hele scherm. Mooi is dat je bij een deel van het scherm eerst het gewenste stuk aanwijst en daarna kun je eenvoudig de selectie iets aanpassen door met randen te slepen. Je kunt daarna eenvoudig de afbeelding bewerken en delen. Zeker een aanrader!
Screencapturing voor Windows
Voor elke Windows gebruiker is het programma Snagit van Techsmith eigenlijk verplicht. Dit is de meest uitgebreide applicatie die ik ken en toch eenvoudig in gebruik. Zeker als je een zware gebruiker bent dan is dit ideaal, werkelijk alles is in te stellen (en in een profiel op te slaan) en de manieren waarop de de schermen kunt vangen en kunt verwerken zijn onovertroffen.
Je kunt hele pagina’s, objecten (bijvoorbeeld knoppen), menu’s en zelfs pagina’s ‘pakken’ waarvoor je naar beneden moet scrollen. Het programma bestaat al erg lang en is goed doorontwikkeld en kost nu 50 euro.
Enige minpunt is wellicht de veelheid aan mogelijkheden, dus voor het maken van een incidentele screenshot is dit wat teveel van het goede.
Screencapturing voor de Mac
Voor de Mac bestaan er weer andere bruikbare programma’s. Helaas is Snagit niet bruikbaar, dat draait alleen onder Windows. Behalve de al eerder genoemde FireFox plugin gebruik ik 3 programma’s die ik fijn vind.
1. InstantShot
Dit kleine programma is gratis te gebruiken en is erg eenvoudig in gebruik. Je download het op de website, en daarna nestelt het zich in je balk bovenaan het scherm (zie schermafdruk hieronder, het icoon met het schaartje). Een klik is voldoende om een handig menu te laten zien met voldoende mogelijkheden. Je kunt alleen een schermafdruk nemen, het aanpassen of bewerken van de schermafdruk en het delen is niet mogelijk met deze applicatie. De voorkeuren zijn in te stellen (bijvoorbeeld waar het bestand wordt opgeslagen). Eenvoudig maar erg bruikbaar programma.
2. LittleSnapper
Dit betaalde programma van RealMac nestelt zich ook diep in je systeem en is dus altijd snel op te roepen. Voor 18 euro ben je in staat om op diverse 
manieren delen van het scherm te nemen etc. en kun je de schermafbeeldingen bewerken en vervolgens op een eenvoudige manier delen. Dit laatste kan door de schermafdruk direct op een webpagina op te slaan. Een mooie gratis service!
Het nemen van de schermafbeelding gaat prima, met name een deel van een scherm nemen gaat erg prettig. Het is met LittleSnapper niet mogelijk om een object apart te nemen. De verwerkingsmogelijkheden vind ik wat beperkt. Bijsnijden gaat goed, en je kunt wat pijlen, vormen en teksten toevoegen. Maar heel veel verder gaat het niet.
3. Voila
Dit programma van Global Delight nestelt zich ook bovenin je balk en zo kun je direct beginnen. Een object en een menu capturen 
behoort tot de mogelijkheden. De editor om vervolgens de afbeeldingen te bewerken is wat uitgebreider dan LittleSnapper en je kunt hiermee bijvoorbeeld van de kartelrandjes maken, 3D kantelen en eenvoudig canvas resizen. Het organiseren is net zo goed geregeld als bij LittleSnapper en een export naar bijvoorbeeld Flickr behoort tot de mogelijkheden.
Voor 45 euro kun je het kopen op de website.
Algemene conclusie
Voor Windowsgebruikers is Snagit een perfect programma. Niet twijfelen, gewoon kopen als je vaker screenshots maakt. Voor niet-professioneel gebruik is de FireFox add-on van Aviary een heel goed alternatief.
Voor de Mac-gebruikers is deze add-on ook prima te gebruiken en als je het gratis InstantShot er bij gebruikt dan kun je prima uit de voeten met de meeste schermafbeeldingen. Het bijsnijden, resizen en het toevoegen van teksten en een schaduw doe ik dan in het gratis te gebruiken Picnick.
Wil je wat meer functionaliteiten en eenvoudig je afbeeldingen kunnen bewerken en delen dan zou ik Voila aanraden, al kan het qua functionaliteiten niet tippen aan Snagit.
Mocht je zelf nog een mooi alternatief hebben voor het nemen van schermafbeeldingen dan zijn de tips van harte welkom in de comments!
O ja: voor alle iPhone bezitters > Voor de iPhone heb ik geen screencapturing app kunnen ontdekken maar je kunt eenvoudig een schermafbeelding maken van een heel scherm: houd de bovenste knop ingedrukt en druk tegelijkertijd even op de onderste, ronde Home-knop (zie groene pijlen). Je hoort een camerageluid en de schermafdruk staat bij je foto’s.
[…] Leerbeleving » Blog Archive » Screenshots maken Tags: entry, global-delight, leerbeleving, mac-gebruikers, photo, screenshots-maken, snagit, voila, wie-ben-ik, windows-behalve […]
Natuurlijk is er nog een alternatief, en nog gratis ook: Skitch (www.plasq.com/skitch)
Net als bij LittleSnapper heb je bij Skitch ook een online omgeving waar je je foto’s kunt plaatsen zodat je er eenvoudig naar kunt linken of ze kunt embedden.
Wel Mac Only … helaas in dit geval, want ook PC-gebruikers verdienen die mooie appje.
In Vista zit een knipprogramaatje ingebouwd. Je kunt er niets mee bewerken, maar je kunt wel met een kader aangeven wat je wilt knippen en je kunt er een rand om heen laten zetten in een gewenste kleur.
Het gaat niet zover als de programmaatjes die jij noemt.
Op school gebruiken we binnen de software van Activ (Activ Inspire op dit moment) de camera functie voor dit soort fratsen. Daarmee kun je knippen met een (vierkant) kader of een willekeurige selectie. In de bordsoftware kun je het geknipte dan verder bewerken (tijdens je instructie, bijvoorbeeld).
Ik gebruik al jaren Faststone Capture 5.3 Die versie is gratis voor thuisgebruik en ook te gebruiken vanaf usb stick. Heb ik dus altijd bij me. Doet precies wat ik wil!
Dit programma kan ook een screendump maken van een hele webpagina waarbij hij automatisch naar beneden scrollt om de hele pagina te capturen.
Je kunt in heel veel formaten opslaan, waaronder PDF.
Verkleinen, tekst toevoegen enz. is allemaal mogelijk.
Snagit ken ik ook maar Fastcapture vind ik zelf prettiger werken.
Ik zweer bij Ning…..op zowel de Mac als de Windows werkt als een zonnetje 🙂
@ Fons,
Dank voor de tip, heb het direct gedownload en ben benieuwd! Ik wacht nog even op de bevestiging van het account.
@Remko,
Dank voor je Vista tip, ik heb zelf alleen XP gebruikt. Mooi dat in Vista standaard dat uitknippen al zit. Dat scheelt al veel werk als je veel screenshots maakt. En ook een goede tip wat betreft de digibordsoftware. Daar had ik nog niet aan gedacht. Voor alle niet-digibord gebruikers: bij de meeste digiborden zit een uitgebreide set aan applicaties. Bij elk merk bord is de software net anders. Bij de meeste borden zit ook een functie zoals Remko die beschrijft om een schermafdruk te maken.
@Willem,
Wat een goeie tip! Ik kende dit programma ik nog niet en het ziet er uit als een erg volledig programma met veel van de mogelijkheden van Snagit. Voor iedereen die Faststone wil gebruiken, zie http://www.aplusfreeware.com/categories/mmedia/FastStoneCapture.html
@Karin,
De gratis te gebruiken Jing (ik neem aan dat je die bedoelt?) is ook een alternatief, en ook nog eens te gebruiken om een filmpje op te nemen. Ik heb het zelf ook wel gebruikt (vooral op de Mac) en ben op een gegeven moment afgehaakt omdat ik de filmpjes niet zo fijn kon embedden in WordPress. Misschien is dat nu beter geregeld en moet ik er weer eens naar kijken.
Je kunt Jing vinden op de site http://www.jingproject.com/ leuk om te weten is dat TechSmith ook Snagit maakt.
Hartelijke groeten en allemaal bedankt voor jullie tips!
Marcel
Nog een duit in het zakje voor een quick-and-dirty Windows screenshot app: MWSnap. Gratis en makkelijk in gebruik, we hebben het op alle pc’s op school als standaard pakket laten installeren. Geen poespas, geen bewerking (maar daar gebruik ik inderdaad ook meestal Piknic.com voor) maar doet precies wat je nodig hebt. Een hele pagina, een venster of een zelf te bepalen gebied uit je desktop knippen en opslaan als plaatje. Zie http://www.freedownloads.nl/mwsnap.htm
@ Annet,
Dank je voor deze extra tip! Ik ben overigens erg benieuwd waarom jullie zo’n pakket op alle PC’s hebben neergezet. Is dit alleen voor de docenten of ook voor de leerlingen? En is het voor instructiemateriaal of om iets anders te produceren?
Hartelijke groeten,
Marcel
Het staat op zowel docenten- als cursisten-pc’s. Het wordt gebruikt voor het maken van instructiemateriaal, maar cursisten gebruiken het ook voor plaatjes zoeken voor presentaties bijvoorbeeld. En als het er niet opstaat, weet men ook niet dat het kan. Soms moet je mensen met een dergelijk eenvoudig programma een beetje prikkelen om ze weer een stapje verder te helpen. We nemen het de komende maanden ook mee in de scholing van al onze docenten, die we gaan voorzien van laptops, waar het ook opkomt.
@Annet,
Dank voor je snelle antwoord!!
Ik ben het helemaal eens dat de eenvoud van het programma juist een plus is en dat zoiets mensen kan prikkelen. Goed dat je het dan toch meeneemt in de scholing. Overigens ook goed om te horen dat ze allemaal voorzien worden van laptops.
Veel succes en ik ben benieuwd hoe dit ook didactisch verder gaat, maar dat volg ik graag op je blog!
Hartelijke groeten, Marcel
Ik gebruik zelf Screen Hunter. Heel eenvoudig. Voor mij vooral handig: exacte uitsnede maken (op pixelniveau). Gebruik het vooral voor cursusmateriaal.
@Henk,
Dank je voor je tip, het mooie aan Screen Hunter is dat je 3 verschillende producten kunt gebruiken, van de gratis versie t/m een pro versie.
Het programma ken ik niet maar het uitsnede maken op pixelniveau is inderdaad handig. Bij Snagit werkt dit ook zo: je wijst ergens met de muis op en het scherm wordt sterk vergroot. Bij de andere programma’s die ik heb beschreven is deze functionaliteit afwezig.
Screen Hunter is te downloaden en te kopen vua http://wisdom-soft.com/products/screenhunter.htm
Hartelijke groeten, Marcel
Leuke programma’s te vinden hier! Nu vroeg ik me wel af of het screenshot-maken-op-de-iPhone niet anders moest? Eerst de bovenste indrukken en ingedrukt houden en dan kort op de ronde Home-knop klikken is volgens mij de juiste aanpak?
@Jaap Marsman
Ja, zo werkt dat inderdaad. Gewoon even kort er Home-knop erbij.
@ Jaap,
Dank voor je reactie, er is inmiddels een mooie lijst van bruikbare apps ontstaan inderdaad!
Over de iPhone: beide manieren werken. Nu ik het probeer is het inderdaad voldoende om de onderste Home knop maar eenmaal in te drukken (de bovenste knop nog wel vasthouden).
Dank voor je aanvulling/correctie!
Hartelijke groeten, Marcel
Ik heb zelf op de Mac een tijdje Snapz Pro gebruikt ( http://www.ambrosiasw.com/utilities/snapzprox/ ). Komt klein beetje in de buurt van SnagIt. Maar volgens mij is er voor de Mac geen programma dat kan tippen aan SnapIt voor de PC.
Bij TechSmith zijn ze wel bezig om Camtasia geschikt te maken voor de Mac… ( http://www.techsmith.com/macdevelopment.asp )
@ Florina,
Jij ook bedankt voor je aanvullingen. Voor de Mac ben ik nu weer even klaar met kopen maar als Camtasia uitkomt dan wil ik die wel uitproberen.
Voor het maken van schermfilmpjes gebruik ik overigens ScreenFlow. Niet zo uitgebreid als Camtasia of Captivate maar grafisch erg mooi en het werkt zoals het moet werken.
Zie http://www.telestream.net/screen-flow/overview.htm voor meer informatie.
Hartelijke groeten, Marcel
http://screenshot-program.com/fireshot/ plugin voor firefox voor Windows gebruikers. Niet zo uitgebreid als Snagit, maar wel heel erg bruikbaar en gratis!
Zeker een aanrader.
[…] zijn stukje over het maken van screenshots en screen recordings vermeldde Marcel de Leeuwe al dat TechSmith druk bezig was met het ontwikkelen van een Mac-versie […]
@ Jeroen,
dank je wel voor deze tip. Ik heb dit ook wel een gebruikt en het iz zoals je zegt een aanrader!
Hartelijk groeten, Marcel
En voor de Linux gebruikers onder ons: Shutter is top.
Hoi Marcel,
Goeie tips. Ik heb er gelijk een aantal toegepast. Ook die van Annet werkt erg goed.
Groeten,
Maurice
@ Hans,
Super dat nu het lijstje compleet maakt door ook de Linux gebruikers een goude tip te geven. Bedankt!
@ Maurice,
Dank je voor je reactie. Fijn om te horen dat je er iets aan hebt gehad en heel erg leuk om je hier te ‘zien’! Ik hoop dat alles goed met je gaat!
Hartelijke groeten, Marcel
Hoi Marcel,
Donderdag twitterde ik over de komst van SnagiT voor de Mac. Frans Maassen reageerde vandaag en vroeg zich af wat dat zou toevoegen aan Voila. Ik begreep het eerst niet, maar het kwartje viel: Voila is software wat (een beetje) kan wat SnagIt kan. Je kunt er volledige schermen, een regio of een menu mee capturen en opslaan als een beeld-bestand. Dus geen scrollende webpagina’s, meervoudige captures, tekst of videocaptures om een paar andere mogelijkheden van SnagIt te noemen. Ik heb het programma Voila niet uitgeprobeerd, maar mijn indruk na het lezen van de informatie van de leverancier én de commentaren erop, is dat het veel beperkter is dan SnagIt en ongeveer kan wat Skitch ook kan. En dan vind ik 40 dollar een aardig bedrag….
En altijd handig: de plaats waar je het programma kunt downloaden 😉
http://www.softpedia.com/reviews/mac/Voila-Review-100987.shtml
Ben aan vakantie toe: Marcel, haal mijn bijdrage er maar af (Voila). Heb jij al lang over geschreven. Sorry voor deze vervuiling van je blog!
@ Florina,
Dank je voor je reacties en ik laat ze gewoon staan als je het niet erg vind. De link naar de review van Voila is al een hele mooie en bruikbare toevoeging!
Overigens valt me op dat ook Voila niet zo goed met bijvoorbeeld knoppen omgaat. Bij Snagit kun je snel een knop (= object) capturen maar met Voila zou je dit moeten kunnen (kan namelijk wel objecten aan) maar het is me nog niet gelukt.
Hartelijke groeten, Marcel
De lijst wordt wel erg lang, maar ik vind dat Greenshot ook niet mag ontbreken. Weliswaar Windows-only, maar ik hou wel van de mini-editor waarbij je een screenshot nog kunt bewerken. Open Source.
Te downloaden op http://greenshot.sourceforge.net/
@ Jan,
Dank je wel Jan voor deze mooie open source aanvulling! Sourgeforge is een altijd bruikbare plek waar ik voor dit soort applicaties nog niet had gekeken.
De applicatie ziet er erg bruikbaar uit!
Hartelijke groeten, Marcel
[…] Marcel de Leeuw beschreef eerder deze maand enkele mogelijkheden voor het maken van screenshots. Hij gaat er van uit dat je niet alleen een plaatje wilt hebben, maar dat plaatje ook direct wilt bewerken. Zelf heb ik die drang niet zo. Lees ook het commentaar omdat ook daar veel mogelijke hulpprogramma’s genoemd worden. Op onze (Windows) schoolcomputers staat het (gratis) programma MWSnap geïnstalleerd (ook als download bij Tucows). […]
Je zou ook een kijkje kunnen nemen naar deze website: http://www.hoemaakikeenscreenshot.nl hier staan namelijk veel meer mogelijkheden over hoe je een schermafdruk kunt maken.
Beste Jeffrey,
Dank je wel voor je tip, je website bevat een mooi overzicht van verschillende mogelijkheden die standaard op de verschillende platforms (iPod, Windows, Mac) aanwezig zijn.
Dank je de aanvulling!
Hartelijke groeten, Marcel
I have noticed you don’t monetize your site, don’t waste your traffic, you can earn extra bucks every month because you’ve got high quality content.
If you want to know how to make extra $$$, search for:
Mrdalekjd methods for $$$