De afgelopen weken hebben Wilfred Rubens en Hans de Zwart geschreven over de (on)zin van applicatietrainingen. Hans ging daarin het verst en gaf aan dat bij een goed ontworpen applicatie eigenlijk geen training nodig heeft. Maar wat is dan een goed ontworpen applicatie? En hoe zit het met e-Learning? Wanneer is dit een gebruiksvriendelijke oplossing?
Gemak, genot en gewin bij e-Learning
Betty Collis heeft een simpel maar prachtig model om te komen tot een werkbare en succesvolle e-Learning implementatie: Gemak, Genot en Gewin. Elk project moet t.a.v. elke gebruikersgroep goed scoren op 3 elementen:
- Gemak: de oplossing moet gemak opleveren. Dit betekent dat het zeer eenvoudig moet zijn om te gebruiken. De interface moet dan ook heel consistent en gebruiksvriendelijk zijn. Een uitgebreide cursus die nodig is om een leeromgeving te gebruiken is dan ook een slecht teken. Leren om te kunnen leren is niet iets om naar te streven.
- Genot: de oplossing moet plezierig zijn om mee te werken. Het moet een prettig gevoel opleveren. Voor e-Learning betekent dit een goede, aantrekkelijke, overzichtelijke en duidelijke omgeving die aanspreekt.
- Gewin: de oplossing moet iets toevoegen, de gebruiker moet er iets mee winnen. Voor e-Learning betekent dit dat je er voor moet zorgen dat de praktische toegevoegde waarde duidelijk is. Kan met de omgeving of het geleerde de lerende zijn taken beter uitvoeren? e-Learning gebruik ik hier in de brede zin, een EPSS (zie Wikipedia) of een kennismanagementsysteem zoals een organisatiebrede wiki kunnen ook voor gewin zorgen.
Kinderlijk eenvoudige Moodle interface
Zelf ben ik erg enthousiast over de leeromgeving Moodle. Ook de manier waarop het systeem met de gebruiker communiceert vind ik vaak goed. Toch hoor ik soms van gebruikers terug dat ze de interface te moeilijk vinden en niet gebruiksvriendelijk genoeg. Eerder schreef ik over het Moodle project wat erop gericht is om van Moodle een (basisschool)kindvriendelijke omgeving te maken.
Volgens mij zouden de uitgangspunten om te komen tot een kindvriendelijke omgeving kunnen zijn:
- consistente aanpak (bediening werkt op vele plekken hetzelfde);
- visuele ondersteuning (veel gebruik van herkenbare en heldere symbolen om bepaalde acties te duiden);
- platte organisatie van inhoud en functionaliteiten (weinig keer klikken om ergens te komen);
- visuelere interactievormen (samen tekenen, video opnemen, etc.);
- niet teveel manieren aanbieden om hetzelfde te doen (keuzevrijheid beperken);
- persoonlijke aanpak (schrijfstijl maar ook bijvoorbeeld een aansprekend figuurtje dat je helpt);
- adaptief systeem (content maar ook bediening past zich automatisch aan aan het gedrag).
Eenvoud is de nieuwe en nodige standaard
Bovenstaande uitgangspunten zijn niet alleen belangrijk voor kinderen. Ook volwassenen die minder talig zijn hebben voordeel van de aanpak. Het kan gaan om een internationaal publiek die de taal minder machtig zijn maar ook dyslectische mensen.
Sterker nog: een grote groep mensen zal het waarderen als de interface eenvoudiger en aantrekkelijker wordt. Kijk naar het succes van de iPhone/iPods. Daar is de interface zeer eenvoudig en goed ontworpen. Iedereen kan snel, zonder uitgebreide leercurve, het apparaat gebruiken. Mijn zoon wist al toen hij heel klein was hoe hij door foto’s moest bladeren (zie het filmpje).
Bij het ontwerpen van een interface moet het adagium zijn: “Less is more!” of het vaak aangehaalde KISS-principe (Keep it Simple Stupid).
Laten we dus e-Learning content maar ook e-Learning omgevingen snel verbeteren! Ik ga wat doen aan de Moodle omgeving en heb me al aangemeld in de Moodle community. Als je mee wilt helpen/denken dan hoor ik het graag!
Het gaat wel een beetje over de techniek nu…..de inhoud en wat je ermee wilt vanuit het docenten perspectief gezien lijkt me ook wel belangrijk. Veel docenten in veel ELO’s maken vaak de verkeerde overweging om een ELO in te zetten en lopen dan vast in de inhoud en met name het gestructureerd (en evt adaptief) aanbieden van materiaal. Dat geldt ook voor een Moodle omgeving. Niet alleen denken vanuit de gebruiksvriendelijkheid voor leerlingen maar juist vanuit de docenten die moet inrichten, bijhouden een aanbieden is ook heel belangrijk. Dus stapje ervoor: wat wil je ermee en neem de tijd en inspanning om na te denken over de inhoud hoort er zeker bij. En natuurlijk weet je dat ik graag meedenk en meehelp….
Beste Karin,
je snijdt een interessant punt aan (veel docenten in veel..etc.). Zou je dat verder kunnen toelichten?
Hoi Karin,
Natuurlijk heb je gelijk met je punt. Ik denk echter dat vragen rondom gebruiksvriendelijkheid niet bij de docenten horen te liggen. Ik zou dus graag zien dat de leveranciers van e-Learning omgevingen dat met meer energie realiseren. Dan ontstaat een omgeving die door leerlingen en docenten gebruikt kan worden en waarbij ze zo min mogelijk worden gehinderd door de omgeving maar juist worden gefaciliteerd.
Overigens vind ik gebruiksvriendelijkheid/usability niet iets wat met techniek te maken heeft maar met de manier waarop de gebruiker interacteert met het systeem. De bediening en de logica is hierbij het belangrijkste.
En je snijdt een goed punt aan: het blijkt erg moeilijk te zijn om een leeromgeving en leerinhoud optimaal in te zetten. Nadat ik heel veel docententeams heb begeleid, wordt bij mij duidelijk dat het een complexe opdracht is waarmee we soms docenten het digitale bos insturen. Juist op dat ontwerp (“hoe stel je een inspirerende en effectieve leeromgeving samen”) zou meer aandacht moeten liggen. En dan hoef je niet per se WBT’s te gaan maken maar een technisch eenvoudige opdracht of bijvoorbeeld webquest kan dan al erg krachtig zijn. Of bestaand materiaal arrangeren, of web2.0 werkvormen inzetten.
Ik weet dat bijvoorbeeld Station to Station wel een hele goede opleiding heeft voor docenten waarbij met name de e-didactiek aan bod komt. En volgens mij kan jij daar ook een prachtige training over geven.
Voor mij dus 2 verschillende aandachtspunten voor een verschillende groep mensen. Beide erg belangrijk. Dank dat je wil meedenken! Will be continued.
Hartelijke groeten,
Marcel
Hallo Marcel,
Jouw stukje sluit goed aan bij een stukje dat ik afgelopen zondag schreef. Voor degenen die niet kunnen wachten tot het ‘echt’ is gepubliceerd, staat de pdf-versie klaar op http://www.dorna.nl/downloads/meer_klik_met_minder_klikken.pdf.
Het lijkt me erg leuk en leerzaam om samen met jou en anderen eens te kijken naar de Moodle interface.
Chris Dorna
http://www.dorna.nl
info@dorna.nl
Hallo,
Mijn moeder is juf en die gaat de kinderen laten tekenen hoe een website voor een school eruit moet zien. Ik ben benieuwd wat daar uit komt.
Groeten,
Mark
@ Mark,
Dat is ook wel een hele goede insteek die veel nieuwe inzichten kan opleveren. Goed om op die manier erachter te komen wat de doelgroep echt wil.
Hartelijke groeten,
Marcel
Weet iemand of het originele idee van Betty Collis (het 3G model) ergens online staat?
@ Bernard,
Je vindt veel hierover op verschillende plekken. Enkele voorbeelden:
http://www.utnieuws.utwente.nl/new/?artikel_id=57318
http://books.google.nl/books?id=WgDfCiW6Lh0C&pg=PA135&lpg=PA135&dq=betty+collis+3G+model&source=bl&ots=AX_t_WB0dH&sig=afsI7kNz11_4A0wWLIi0yObcmAY&hl=nl&ei=EGRGSsLwL8TA-Qai8Iwe&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5
http://www.ingentaconnect.com/content/klu/eait/1999/00000004/00000001/00209274?crawler=true
http://portal.acm.org/citation.cfm?id=593783
Hartelijke groeten, Marcel